To zależy. Jest to niewątpliwie spore udogodnienie i usprawnienie codziennej pracy w parku maszynowym, aczkolwiek nie jest niezbędne przy każdym rodzaju obróbki. Takie wsparcie w chłodzeniu jest nieocenione m.in przy głębokim wierceniu lub przy frezowaniu rowków i kieszeni. Jeśli zależy nam na efektywnej i produktywnej pracy, warto wybrać obrabiarkę CNC, która posiada opcję chłodzenia przez wrzeciono.
Spis treści
Chłodziwo – niedoceniany element obróbki CNC
Żeby zrozumieć dlaczego w ogóle zaczęto stosować CTS (Coolant Through of Spindle) warto sobie przypomnieć jaką rolę odgrywa w obróbce skrawaniem chłodziwo. Przede wszystkim powinno obniżać temperaturę obrabianego detalu, narzędzia, ale też wiórów powstałych w procesie obróbki. Dotyczy to m.in.: wiercenia, toczenia, frezowania, gwintowania, piłowania, a także obróbki plastycznej: wytłaczania, walcowania, ciągnienia.
Drugim bardzo ważnym zadaniem substancji chłodzących jest smarowanie narzędzia, aby zapewnić jego trwałość i wydłużyć czas zużycia. Przy tym dodatkowo chroni przed korozją elementy obrabiarki, detale i narzędzia używane podczas obróbki. Dobierając chłodziwo, warto wziąć pod uwagę odporność na korozję elementów na których pracujemy – w zależności z jakiego są materiału odporność ta będzie się różniła.
Jaki jest cel chłodzenia przez wrzeciono?
Właściwie są dwa główne cele stosowania CTS. Pierwszy – o którym już wspomnieliśmy – czyli obniżanie temperatury narzędzia, które zapewnia jego większą trwałość. Stosując chłodzenie już bezpośrednio przez narzędzie, jesteśmy w stanie zmniejszyć ryzyko jego zniszczenia. Podczas obróbki – gdy drzwi maszyny są zamknięte, ciężej zauważyć, czy narzędzie się właśnie uszkodziło – gdy tego nie wyłapiemy uszkodzone narzędzie może uszkodzić detal. Takie usterki zazwyczaj są spowodowane np. najechaniem narzędzia na źle odprowadzony wiór – co łączy się z drugim głównym powodem zastosowania CTS – lepszym odprowadzaniem wiórów. To niezwykle ważne szczególnie przy głębokim wierceniu lub przy frezowaniu np. gniazd czy kieszeni, które są nieprzelotowe.
Dzięki możliwości chłodzenia przez wrzeciono – są one usuwane od razu spod narzędzia (w tym wypadku frezu), co znacznie polepsza ewakuację oraz zmniejsza ryzyko, że frez napotka wiór na swojej trajektorii ruchu.
Inne korzyści płynące ze stosowania CTS
W związku z powyższymi zależnościami, posiadając CTS, spokojne można przyspieszyć proces obróbki skrawaniem i uczynić go bardziej efektywnym. Pracując narzędziami z CTS, można zastosować wyższe parametry obróbki niż na tych, które nie posiadają tej funkcji – to spora oszczędność czasu i zasobów finansowych. Poza tym chłodziwo, ze względu na swój skład (m.in. olej) polepsza jakość obróbki i produktu końcowego.
A co, jeśli chcemy w tym przypadku zastosować inną metodę chłodzenia: mgłę olejową lub chłodzenie powietrzem? Wtedy radzimy, aby zaopatrzyć się w specjalne narzędzie, które jest przystosowane do tego typu chłodzenia. Wtedy mamy już do czynienia z wyższymi temperaturami, ponieważ mgła olejowa tak naprawdę daje tylko smarowanie, a nie chłodzenie. Jeśli zaś chodzi o chłodzenie powietrzem – powinno się je stosować przy obróbce materiałów twardych i trudno ścieralnych. Należy pamiętać, że podczas obróbki takich materiałów wytwarza się wysoka temperatura, która może powodować utwardzenie obrabianej powierzchni.
Czy warto kupić obrabiarkę CNC z opcją chłodzenia przez wrzeciono?
Zawsze warto zdecydować się na rozwiązanie, które usprawni pracę i zoptymalizuje ją finansowo. Biorąc pod uwagę, że technologie stosowane w branży CNC prężnie się rozwijają, a zakup maszyny to inwestycja na lata – warto od początku mieć ją w pewnym standardzie. Jeśli nie jesteśmy przekonani, że będziemy wykonywać tylko jeden, prosty rodzaj obróbki (a obecnie chyba nie można być tego na 100% pewnym patrząc na uwarunkowania rynku) – warto zainwestować w maszynę z wbudowanym CTS. Jest to o wiele prostsze i mniej kosztowne niż jeśli zdecydujemy się później na wymianę wrzeciona, zmiany pomp i odpowiedniego ustawiania tejże instalacji. Co ważne – po zakupie maszyny z funkcją chłodzenia prze wrzeciono, nie ma konieczności stosowania takich narzędzi, jeśli przy danej obróbce nie musimy chłodzić narzędzia w ten sposób. Natomiast w drugą stronę – jeśli będziemy chcieli zastosować CTS – same narzędzie nie wystarczą, trzeba zmienić całą instalację.